Όχι Πανέμορφες

του Martin van Creveld

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο ιστολόγιο του συγγραφέα Martin van Creveld με τον τίτλο: «Not-hot»

Μεταφράζεται και αναδημοσιεύεται εδώ με την ευγενική άδεια του.

Ο πρόσφατος εορτασμός της «Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας» έδωσε στις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (Israel Defense Force – ΙΕΔ) την ευκαιρία να δημοσιοποιήσουν στοιχεία σχετικά τον αριθμό των γυναικών που υπηρετούν στις τάξεις τους καθώς και τις ειδικότητες (Military Occupation Specialties) που αυτές κατέχουν. Το θέμα αποκτά σημασία επειδή στην πραγματικότητα οι Ι.Ε.Δ. είναι οι μόνες παγκοσμίως που εφαρμόζουν την υποχρεωτική στράτευση των γυναικών. Συνεπώς, έχουν αναλογικά περισσότερες γυναίκες στις τάξεις τους από οποιονδήποτε άλλον στρατό. Από το 1949 μέχρι το 1970 ήταν επίσης οι μόνες που εκπαίδευαν γυναίκες στη χρήση όπλων, έστω και τελείως συμβολικά. Οι ξένοι που παρακολουθούσαν τις ετήσιες παρελάσεις της Ημέρας της Ανεξαρτησίας ή τύγχανε να συναντούν γυναίκες που συμμετείχαν σε ασκήσεις πορείας, κοίταζαν με θαυμασμό τον συνδυασμό ντεκολτέ και αυτομάτων Ούζι. Για λόγους που ο Φρόυντ θα μπορούσε να εξηγήσει, ελάχιστοι μπορούσαν να αντισταθούν.

Ενώ οι δυτικές ένοπλες δυνάμεις, με επί κεφαλής τις αμερικανικές, άρχισαν από το 1970 να επεκτείνουν τον ρόλο των γυναικών σε καθήκοντα πέραν των διοικητικών (ως γραμματέων) και ιατρικών (κυρίως ως νοσοκόμων), οι Ι.Ε.Δ. έμειναν πίσω. Μόνον μετά τα τέλη του 1970, το οξύ πρόβλημα έλλειψης προσωπικού που είχε προκύψει εξ αιτίας της τεράστιας μεγέθυνσής του στρατού λόγω του Αραβο-ισραηλινού Πολέμου του 1973 οδήγησε σε αναθεώρηση. Την επόμενη ώθηση την έδωσε ο αμερικανικού στυλ φεμινισμός που έφτασε στο Ισραήλ στα μέσα της δεκαετίας του ’80, λίγο μετά την υπογραφή συνθήκης ειρήνης με την Αίγυπτο. Έκτοτε, οι ισραηλινές φεμινίστριες απαιτούν θορυβωδώς το δικαίωμα να υπηρετούν οι γυναίκες σε οποιαδήποτε θέση, συμπεριλαμβανομένων των μαχίμων. Τώρα που οι αριθμοί έχουν δημοσιοποιηθεί, μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα: πόσο επιτυχώς έχουν υπηρετήσει;

Από την Άμυνα στην Επίθεση – Η Τέχνη της Μετάβασης (Μέρος 2ο)

γράφει ο Τ.Τ.

Σημείωση: Η παρούσα ανάρτηση αποτελεί συνέχεια του πρώτου μέρους που αναρτήθηκε στις 14/01/2015. Το δεύτερο μέρος, μετά την έκθεση ενός ακόμη ιστορικού παραδείγματος μετάβασης από την Άμυνα στην Επίθεση, ολοκληρώνεται με εκτενή σχολιασμό της κατάστασης στα καθ’ ημάς, που αποτελεί και το πλέον σημαντικό μέρος της ανάρτησης.

Εισαγωγή

Από τις χιονισμένες στέπες της Ουκρανίας, του πρώτου μέρους, ας περάσουμε τώρα στις ερήμους του Σινά. Επειδή θεωρώ ότι το ιστορικό πλαίσιο της αραβοϊσραηλινής διαμάχης καθώς και τα της διάβασης της Διώρυγας του Σουέζ είναι ευρέως γνωστά, γι’ αυτό θα μεταφερθούμε αμέσως στο βράδυ της 7^ης Οκτωβρίου 1973, οπότε η κατάσταση είχε διαμορφωθεί ως εξής:

• Οι Αιγύπτιοι επιτιθέμενοι από τις 14:00 της 6^ης Οκτωβρίου είχαν επιτύχει να εγκαταστήσουν προγεφυρώματα στην ανατολική όχθη της Διώρυγας βάθους 3 έως 5 χλμ. Ο στρατιωτικός σκοπός των Αιγυπτίων ήταν μετά την ολοκλήρωση της επιθετικής τους ενέργειας να περάσουν γρήγορα στην άμυνα και να προκαλέσουν βαριές απώλειες στις ισραηλινές δυνάμεις που θα προσπαθούσαν να εξαλείψουν τα προγεφυρώματα. Στη συνέχεια, και αφού οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν κατατριβεί σε μάχες φθοράς, θα κινούνταν ανατολικότερα καταλαμβάνοντας τα περάσματα Μίτλα και Γκίντι. Ο πολιτικός σκοπός που εξυπηρετούνταν από την πολεμική επιχείρηση ήταν να ευρεθεί το Ισραήλ σε κατάσταση αδυναμίας και να πιεστεί από τον διεθνή παράγοντα να επιστρέψει στα σύνορα του 1967.

• Από το απόγευμα της 6^ης Οκτωβρίου οι τρεις τεθωρακισμένες ταξιαρχίες της 252^ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας (Υπτγος Μάντλερ) είχαν εκτοξεύσει τις αντεπιθέσεις τους και είχαν αποτύχει να εξαλείψουν τα αιγυπτιακά προγεφυρώματα, ενώ οι ίδιες είχαν απολέσει τα 2/3 των αρμάτων τους. Μέχρι το βράδυ της 7^ης Οκτωβρίου ο όγκος των δυνάμεων της ισραηλινής Νότιας Διοίκησης, δηλαδή οι: 143^η, 162^η και 252^η Τεθωρακισμένες Μεραρχίες, ήταν συγκεντρωμένες 8 χλμ. ανατολικά από την Διώρυγα. Το ίδιο βράδυ ο αρχηγός των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, Αντιστράτηγος Ελαζάρ, μετέβη στο στρατηγείο της Νότιας Διοίκησης για να συντονίσει την αντεπίθεση που θα εξαπολύονταν την επόμενη μέρα. Η στρατηγική του Ισραήλ, σε περίπτωση πολέμου, ήταν να καταστρέψει τις ένοπλες δυνάμεις των Αράβων και να καταλάβει αραβική γη ώστε να τη χρησιμοποιήσει στις επακόλουθες διαπραγματεύσεις. Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός των Ισραηλινών επικεντρώνονταν στην απορρόφηση της αραβικής επίθεσης και στην ταχύτατη μετάβαση στην επίθεση.

• Επειδή ο αμερικανικός παράγων έπαιξε κρίσιμο στην εξέλιξη της αναμέτρησης κρίνεται σκόπιμο να αναφερθούν οι στόχοι της αμερικανικής στρατηγικής. Συνοπτικά, και κατά την έναρξη των επιχειρήσεων, αυτοί ήταν:

1. Να μην επιτραπεί στη Σοβιετική Ένωση να αναδυθεί ως εκπρόσωπος των Αράβων.

2. Να μην απομονωθεί η αμερικανική πλευρά από τον ισλαμικό κόσμο, καθώς και να μη δημιουργηθεί ρήγμα μεταξύ Ευρωπαίων και ΗΠΑ.

3. Να κερδηθεί χρόνος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ώστε να διασαφηνιστεί η στρατιωτική κατάσταση και να μπορέσουν οι Αμερικανοί να διαχειριστούν πολιτικά την αναμενόμενη ισραηλινή στρατιωτική νίκη.

Σημείωμα για την Αμυντική Βιομηχανία: H Ιδιωτικοποίηση της Israel Military Industries

Ιδιωτικοποίηση και Εθνική Ασφάλεια
Η ισραηλινή πολεμική βιομηχανία Israel Military Industries – που μεταξύ άλλων κατασκευάζει το κύριο άρμα μάχης του στρατού, το γνωστό Merkava – πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2015, σύμφωνα με την πολιτική απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης, ενώ οι σχετικές διαδικασίες έχουν ήδη δρομολογηθεί αμετάκλητα.

Αντιπαρερχόμενοι το κρίσιμο και σύνθετο ερώτημα του αν η ιδιωτικοποίηση πολεμικών βιομηχανιών είναι καλή πρακτική από οικονομικής και βιομηχανικής απόψεως, και υπό ποίους όρους, θα σταθούμε στο πως το ισραηλινό κράτος  διασφαλίζει τα ζητήματα εθνικής ασφαλείας με τη μεταβίβαση της κυριότητας της βιομηχανίας σε ιδιώτες, και μάλιστα (ενδεχομένως) αλλοδαπούς.

Επειδή το ισραηλινό κράτος, ανεξαρτήτως πολιτικής, δεν είναι ασόβαρο, κι επειδή ασχέτως της μεταβολής ιδιοκτησιακού καθεστώτος η βιομηχανία παραμένει «ουσιώδες στρατηγικό στοιχείο» (vital strategic asset) για το κράτος του Ισραήλ, οι πρόνοιες που λαμβάνονται είναι οι εξής:

• Η εταιρεία θα παραμείνει ισραηλινή εταιρεία, που θα την διαχειρίζονται ισραηλινοί υπήκoοι και θα υπόκειται στο ισραηλινό δίκαιο και τις διαδικασίες ασφαλείας του ισραηλινού υπουργείου αμύνης

• Υποψήφιοι επενδυτές θα απορρίπονται εάν είναι «εχθρικό κράτος, πολίτης ή κάτοικος εχθρικού κράτους, εταιρεία που έχει ιδρυθεί ή που η επιχειρηματική της βάση βρίσκεται σε εχθρικό κράτος, εταιρεία που ελέγχεται από εχθρικό κράτος ή από πολίτη ή/και κάτοικο εχθρικού κράτους, ή ξένο κράτος«.

• Τα προγράμματα βαρέων προωθητικών πυραύλων καθώς και τα διαβαθμισμένα προγράμματα της εταιρείας θα μεταβιβαστούν σε νέα κρατική εταιρεία με την επωνυμία Tomer.

Με άλλα λόγια: η εταιρεία θα ιδιωτικοποιηθεί μεν κατά το επιχειρηματικό της μέρος, αλλά το ισραηλινό κράτος θα συνεχίσει να ελέγχει τη λειτουργία της, οι επενδυτές θα είναι της αρεσκείας της και απορρίπτονται χωρίς περιστροφές αν δεν τυγχάνουν της απόλυτης εγκρίσεως της κυβέρνησης, και τα στρατηγικώς κρίσιμα προγράμματα (δηλαδή, αυτά που βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας) παραμένουν υπό απόλυτο κρατικό έλεγχο και μακρυά από τα αδιάκριτα μάτια (και την επιρροή) ιδιωτών.

Επισήμανση: το Ισραήλ θεωρεί μεν ουσιώδη για την ασφάλειά του τα προγράμματα του κυρίου άρματος μάχης του και αυτά των βασικών συμβατικής τεχνολογίας χερσαίων συστημάτων του, όμως δεν έχει πρόγραμμα να εκχωρήσει τον (εμπορικό, ουσιαστικά) έλεγχό τους σε ιδιώτες – εφ΄όσον και αυτούς τους ελέγχει. Όμως τα προγράμματα που κρίνονται στρατηγικώς κρίσιμα παραμένουν σε κρατικό έλεγχο. Ένα αυτονόητο στοιχείο βιομηχανικής πολιτικής, από αυτά τα προφανή που στην Ελλάδα παραμένουν ακατανόητα.

Περί Ελληνο-ισραηλινής προσέγγισης

(Αναρτήθηκε στο Εν Κρυπτώ την Παρασκευή, 20 Αυγούστου 2010)

Όπως ήταν αναπόφευκτο, η επίσκεψη Νετανιάχου στην Αθήνα και η συνακόλουθη ελληνο-ισραηλινή προσέγγιση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και μία ελάχιστα ψύχραιμη πόλωση θέσεων σχετικά με τη σκοπιμότητα της, ακόμη και σχετικά με το θεμιτό της.
Αν παρακάμψει κανείς τα συναισθηματικής υφής επιχειρήματα, τα οποία δεν έχουν θέση σε μία συζήτηση περί πολιτικής ασφαλείας, καθώς και τα ιστορικά επιχειρήματα – τα οποία μπορούν, άλλωστε, να δικαιώσουν ή να αποκλείσουν τους πάντες ώς συμμάχους – κι επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην πολιτική ουσία της υπόθεσης, τότε προκύπτουν τα εξής σημεία ουσίας

1) Αν το Ισραήλ είχε ευχέρεια επιλογής, θα προτιμούσε αναφανδόν τη συμμαχική σχέση με την Τουρκία. Οι λόγοι είναι οι εξής:

I. Η Τουρκία είναι πολύ πιο στρατηγικά τοποθετημένη γεωγραφικά στην περιοχή ενδιαφέροντος των Ισραηλινών απ΄ ότι η Ελλάς. Η Τουρκία συνορεύει με την Περσία και τη Συρία, που είναι κεντρικής σημασίας για το Ισραήλ, ενώ συνορεύει και με το Ιρακινό Κουρδιστάν και κατέχει το τουρκικό Κουρδιστάν, περιοχές (και πολιτικές οντότητες) που πρωταγωνιστούν στις κρίσιμες για την ασφάλεια του Ισραήλ εξελίξεις (τουλάχιστον όπως αυτό την αντιλαμβάνεται) στο άμεσο και απώτερο μέλλον. Σε αντίθεση με αυτήν, η Ελλάς είναι στην περιφέρεια της περιοχής των εξελίξεων, και μόνον η Κύπρος – και δευτερευόντως η Κρήτη – έχουν κάποια σημασία για το Ισραήλ, δευτερεύουσα υπό τις παρούσες συνθήκες.

II. Η Τουρκία έχει μεγαλύτερη ισχύ, καθώς και διάθεση και δυνατότητα να την χρησιμοποιήσει ενεργά στην περιοχή, γεγονός που την καθιστά σημαντικό παίκτη. Σε αντίθεση με αυτήν, η Ελλάς έχει περιορισμένη ισχύ, και η διάθεσή της για εμπλοκή περιορίζεται στην παροχή “καλών υπηρεσιών” – που κανείς δεν έχει ανάγκη.